نیروی فضایی آمریکا؛ تحقق جنگ ستارگان یا توجیه نظامیگری در کهکشان - دیار سلمان

رئیس جمهوری ایالات متحده که به همراه ملانیا، بانوی اول آمریکا در یکی از قرارگاه های نظامی برای مراسم امضای بودجه نیروهای مسلح آمریکا شرکت نموده بود، با تبریک عید کریسمس و سال نو گفت: روز واقعاً بزرگی برای نیروهای مسلح آمریکا است. تا چند لحظه دیگر با نهایت افتخار قانونی را امضا می کنم که در برگیرنده بزرگترین سرمایه گذاری در ارتش ایالات متحده است. این قانون نیروی فضایی آمریکا را نیز رسماً بنیان گذاری می نماید. این جدیدترین بخش از نیروهای مسلح این کشور است و ابزارها و ساز و کارهای لازم برای مبارزه در نبردهای آینده و تضمین پیروزی در آنها را فراهم می نماید.

نیروی فضایی اولین واحد فضایی ارتش از زمان تشکیل نیروی هوایی آمریکا در سال 1974 است و شامل نیروهایی در فرماندهی فضایی آمریکا می گردد؛ واحدی جداگانه که اوایل امسال به منظور نظارت بر عملیات های فضایی ارتش تشکیل شد. این ارتش 200 نیرو دارد و بودجه اولیه اش 40 میلیون دلار است.

بزرگترین واحد ارتش آمریکا 480 هزار نیرو و بودجه 181 میلیارد دلاری دارد.

قانون اختیارات دفاع ملی آمریکا، نیروی فضایی را به عنوان ششمین شاخه ارتش آمریکا معرفی می نماید که هدف از تأسیس آن حفاظت از اموال و دارایی های آمریکا در فضا در برابر تهدیدات روسیه و چین است. این نیروی جدید بخشی از نیروی هوایی در ساختاری مشابه تفنگداران دریایی برای نیروی دریایی خواهد بود و توسط یکی از فرماندهان چهار ستاره عملیات فضایی رهبری خواهد شد.

ترامپ در جریان این مراسم رسماً اظهار داشت که ژنرال جی ریموند را به عنوان فرمانده عملیات فضایی نامزد می نماید. ریموند در حال حاضر فرمانده فرماندهی فضایی آمریکا محسوب می گردد.

چرا ترامپ به دنبال نیروی نظامی فضایی است؟

مایک پنس، معاون رئیس جمهور آمریکا تشکیل نیروی فضایی را فصلی بزرگ در تاریخ نیروهای مسلح آمریکا و مارک اسپر، وزیر دفاع این کشور آن را لحظه ای حماسی در تاریخ نظامی آمریکا ارزیابی کرد. با وجود این، دموکرات ها با تبدیل این نیرو به شاخه ای مستقل و جداگانه در ارتش آمریکا مخالفت نموده اند.

پنس گفت: چین و روسیه مدتی است روی لیزرهای هوابرد و موشک های ضد ماهواره کار می نمایند و آمریکا باید توان مقابله با این فناوری ها را داشته باشد. فضا در نسل اخیر تغییرات بنیادینی را تجربه نموده و محیطی که زمانی آرام و بی سر و صدا بود، حالا مکانی شلوغ و پر کشمکش است.

اظهارات معاون رئیس جمهور آمریکا به این معنی است که آمریکا شاخه ای نظامی ایجاد نموده تا از منافعش در فضا ازجمله صدها ماهواره مخابراتی و شناسایی دفاع کند. ترامپ چندی پیش در اظهاراتش به این طرح پرداخت و درباره پیشرفت نظامی رقبا نیز هشدار داد و گفت: من چیزهایی دیده ام که شما نمی خواهید ببینید.

یکی از دلایلی اصلی که ارتش تروریستی آمریکا را به دفاع از امکانات فضایی خود مجاب می نماید، وابستگی شدید به ماهواره هاست. بنابر گزارش اتحادیه پژوهشگران مسئول که یک سازمان علمی غیرانتفاعی است، آمریکا بیش از هر کشور دیگری ماهواره در فضا دارد. اظهارات ترامپ نشان می دهد که هدف اصلی آمریکا از تشکیل نیروی فضایی در درجه نخست عقب نماندن از رقیب سنتی خود یعنی روسیه و رقیب نسبتاً جدید واشنگتن یعنی چین است.

رویترز در گزارشی می نویسد: شواهد نشان می دهد که دولت ترامپ فضا را در کنار زمین، دریا و هوا به عنوان میدان جنگی جدید برای خود تعریف نموده است. مایک پنس در سخنرانی خود در پنتاگون مدعی شد تاریخ به ما می گوید که صلح تنها از طریق قدرت قابل دستیابی است! وی همچنین گفت که نسل بعدی مردم آمریکا با تهدیدات جدیدی از سمت فضا روبرو خواهند بود و برای مقابله با آنها لباس ارتش آمریکا را به تن خواهند کرد.

ژنرال دیوید گلدفین، رئیس ستاد نیروی هوایی آمریکا به تازگی در سخنرانی خود در نشست سالانه نیروی هوایی گفت: باور دارم انسان تا چند سال آینده به جنگ فضایی خواهد پرداخت. ارتش آمریکا برای افزایش قدرت نظامی خود به استفاده از اطلاعات در تمام زمینه های مربوط به جنگ، ازجمله هوایی، سایبری، زمینی، دریایی و فضایی نیاز دارد.

این شرایط در حالی است که آمریکا مدعی است هدف از تأسیس نیروی فضایی که بالقوه می تواند بزرگترین دستاورد دولت ترامپ در مورد نیروهای مسلح تلقی گردد، اعزام نیرو و استقرار سرباز در فضا نیست بلکه توان آمریکا در حفاظت از ماهواره ها در این عرصه را افزایش می دهد.

نقض یک معاهده دیگر

آمریکا در دوره ریاست جمهوی ترامپ معاهدات بین المللی بسیاری را نقض نموده، در همین رابطه بعضی وکلای بین المللی می گویند که نیروی فضایی با تسلط بر فضا، معاهده فضایی ماورای جو 1967 را نقص می نماید. معاهده فضایی ماورای جو، آزمایش سلاح ها و ایجاد پایگاه های نظامی در ماه و دیگر اجرام آسمانی را منع نموده است. همچنین امضاءنمایندگان این معاهده متعهد شدند که سلاح های کشتار جمعی را در مدار زمین به کار نگیرند.

چین و روسیه هم از امضاءنمایندگان این پیمان هستند. اما این معاهده هیچ سازوکار اجرایی ندارد. به عنوان مثال، هواپیمای فضایی بدون سرنشین نیروی هوایی ایالات متحده (بوئینگ ایکس -37) چندین مأموریت نظامی مخفی را در مدار زمین انجام داده است.

رهبران ایالات متحده، توان ضد ماهواره ای روسیه و چین را تهدیداتی رو به رشد تلقی می نمایند. در همین حال سخت است که بدانیم، رهبران روسیه و چین، تکنولوژی فضایی ایالات متحده را تا چه حد تهدیدی برای خود به حساب می آورند، اما کوشش های این کشورها برای تصویب یک معاهده بین المللی برای ممنوعیت تمام سلاح های کشتار جمعی در فضا، مشخصاًً کوششی برای محدود کردن نفوذ بالقوه ایالات متحده در مدار زمین است. در حالی که چین و روسیه طرح پیمانی موسوم به پیمان پیشگیری از استقرار سلاح در فضا و تهدید (PAROS) را برای جلوگیری از رقابت تسلیحاتی در فضا دادند، ایالات متحده با این طرح مخالف است.

در این میان هر چند آمریکا با این ادعا که چین و روسیه در حال اجرا اقدامات نظامی در فضا هستند نیت فضایی خود را پیش می برد، اما روسیه و چین در سال 2008 میلادی پیش نویس یک توافقنامه بین المللی با هدف جلوگیری از استقرار تسلیحات در فضا را به کنفرانس خلع سلاح ژنو پیشنهاد کردند که آمریکا تا به امروز به بهانه های مختلف آن را مسکوت گذاشته است. با توجه به این موضوع روسیه در سال 2014 میلادی پیش نویس قطعنامه ای برای جلوگیری از استقرار تسلیحات در فضا را به مجمع عمومی سازمان ملل متحد ارائه کرد که بار دیگر با مخالفت های آمریکا و هم پیمانان این کشور روبرو شد.

مواضع چین و روسیه

پیشتر ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه با ابراز نگرانی از توجه آمریکا به حوزه فضا تاکید نموده بود که کشورهای پیشرو در دنیا به سرعت در حال توسعه سیستم های فضایی مدرن نظامی و ماهواره های دو منظوره هستند و روسیه نیز باید همان کار را انجام دهد.

رئیس جمهوری روسیه هشدار داد، آمریکا فضا را به عنوان تئاتر عملیات های نظامی می بیند و توسعه نیروی فضایی آمریکا تهدیدی برای روسیه است. پوتین در نشست با مقام های دفاعی در سوچی گفت: رهبری نظامی-سیاسی آمریکا علناً فضا را یک تئاتر نظامی در نظر می گیرد و میخواهد تا عملیات هایی را در آنجا داشته باشد.

او اضافه نمود: ایالات متحده برای حفظ رجحان استراتژیک در این زمینه در تشکیل نیروهای فضایی خود که در حال حاضر در مراحل آماده سازی عملیاتی هستند، سرعت داده است. کشورهای پیشرو در دنیا به سرعت در حال پیگیری در توسعه سیستم های فضایی مدرن نظامی و ماهواره های دو منظوره هستند و روسیه نیز باید همان کار را انجام دهد. این اوضاع ما را ملزم می نماید که در تقویت این گروه مداری و همچنین به طور کلی صنعت موشک و فضا توجه بیشتری داشته باشیم.

پوتین تاکید نمود روسیه مخالف نظامی شدن فضا بوده است، اما گفت: هم زمان طیفی از رویدادها توجه بیشتری را به تقویت این گروه مداری و بطور کلی صنعت موشک و راکت فضایی می طلبد.

رئیس جمهوری روسیه در نشست شورای امنیت کرملین هم به شدت نسبت به کوشش های ناتو برای نظامی سازی فضا ابراز نگرانی نموده بود. این اظهارات پس از آن مطرح شد که ناتو، فضا را سلطه عملیاتی پنجم برای این ائتلاف نظامی، در کنار حریم هوایی، زمینی، دریایی و سایبری اظهار داشت.

علاوه بر روسیه چین نیز در این رابطه نگرانی هایی دارد برای مثال، وزارت خارجه چین اظهار داشت که پکن عمیقاً نگران نظامی شدن فضا است.

بر اساس اعلام وزارت خارجه چین، در این شرایط یک اضطرار رو به افزایش برای مذاکره در مورد سندی قانونی برای کنترل تسلیحات در فضا و استفاده صلح آمیز از فضا وجود دارد.

تحقق جنگ ستارگان

الکساندرا استیکینز، کارشناس امنیت فضایی در مؤسسه رویال یونایتد سرویسز می گوید: مردم احتمالاً هنوز نمی دانند که فضا همین الان هم محیطی نظامی است. این اتفاقی است که در دهه شصت افتاده است.

در جریان جنگ سرد، آمریکا و اتحاد جماهیر شوری در فضا نمی جنگیدند اما از ماهواره های جاسوسی استفاده می کردند. در آن موقع آمریکا یک موشک هسته ای ضد ماهواره را در اقیانوس آرام مستقر نموده بود و اتحاد جماهیر شوروی هم سلاحی در اختیار داشت که می توانست ماهواره در حال گردش را بزند.

بنابر تحقیقات بنیاد سکیور ورلد (Secure World) که امکانات نظامی در فضا را ثبت می نماید، چین، روسیه و آمریکا سلاح هایی را آزمایش نموده اند که می توانند ماهواره ها را نابود نمایند.

این ها موشک هایی هستند که از مستقیم زمین به سمت یک ماهواره در حال گردش در مدار زمین پرتاب می شوند. این سلاح ها با نام هم مدار شناخته می شوند و در واقع ماهواره هایی هستند که با موشک از زمین پرتاب می شوند. ماهواره بعد از جدا شدن موشک، خود را به مدار ماهواره هدف می رساند و به آن متصل می گردد یا با آن برخورد می نماید.

برایان ویدن، مدیر بنیاد سکیور ورلد می گوید: در 10 تا 15 سال اخیر علاقه زیادی به ساخت سلاح های ضد فضایی ایجاد شده؛ سلاح هایی که برای حمله به اهدافی در فضا استفاده شوند. بیشتر این فعالیت ها را روسیه و چین انجام داده اند اما آمریکا هم در این زمینه کارهایی نموده است.

بلدین بوئن، کارشناس جنگ افزارهای فضایی در دانشگاه لستر می گوید: نیروی فضایی آمریکا تا حدی پاسخی است به برنامه های ماهواره ای و موشکی چین که دارد به نتیجه می رسد: آمریکا در واکنش به چین فعالیت خود را افزایش داده است.

این مباحث نشان می دهد که آمریکا هم بدنبال ادامه رقابت تسلیحاتی با چین و روسیه و هم گسترش حضور در فضا است؛ امری که بدون شک در سال های آینده با آزمایش تسلیحات جدید در فضا همراه خواهد بود و حتی شاید پای کشورهای دیگری همچون هند نیز به آن باز گردد و زرادخانه های کشورهای عربی حوزه خلیج فارس نیز تسلیحات فضایی را به دکورهای خود اضافه نمایند.