تحلیل مهم ترین آثار اسکار 2021 ، چگونه می توان با ژست منتقد، ارزش های لیبرالیسم را تثبیت کرد؟ - دیار سلمان

به گزارش گروه فرهنگی خبرنگاران، نودوسومین دوره از مراسم اسکار به دلیل پاندمی کرونا با تاخیری تقریبا دوماهه برگزار می شود و آن را با یک ماه فاصله، در همسایگی جشنواره کن قرار می دهد که سال قبل اساسا برگزار نشد و تنها فهرست پذیرفته شدگانش را اظهار داشت. شاید این بدترین دوره اسکار در تمام ادوار آن تا به حال باشد و البته شرایط نشان می دهد در سال های بعد، با دوره های بدتر و ضعیف تر از این هم روبرو خواهیم بود؛ چراکه دلیل اصلی این شرایط، مسائلی مثل کرونا و به هم خوردن شرایط اکران نیستند؛ بلکه سینمای آمریکا با یک محتوازدگی غلیظ و ویرانگر که شکل قانونی و نظام مند هم پیدا نموده، روبرو شده است. قضیه به آنجا برمی شود که چندی پیش اعلام شد شروط جدیدی برای شرکت کردن فیلم ها در جشن آموزشگاه قرار داده می شوند.

دیوید روبین، به عنوان رئیس و داون هادسون به عنوان مدیرعامل آموزشگاه اسکار در بیانیه مشترکی که تغییرات جدید معیار های این مراسم برای انتخاب بهترین فیلم ها را تشریح می کرد، گفتند که ما معتقدیم این استاندارد های جدید کاتالیزوری برای ایجاد تغییرات اساسی و طولانی مدت در صنعت سینما خواهد بود. یعنی قرار است از این به بعد با چنین هالیوودی روبرو باشیم. این بیانیه تصریح نموده بود از سال 2024 هر فیلمی بخواهد در رشته بهترین فیلم آموزشگاه حضور داشته باشد، باید قوانین جدید اسکار را رعایت کند و حداقل دو مورد از چهار استاندارد جدید را داشته باشد. در بند اول این قوانین آمده است بازیگران اصلی یا یکی از بازیگران نقش های مهم مکمل، باید از گروه های نژادی یا اقلیت ها باشند. در بند های بعدی هم آمده حداقل 30 درصد بازیگران نقش های ثانویه و جزئی، همچنین تیم هنری و تیم فراوری اثر، تامین نمایندگان مالی یا شرکت پخش فیلم ها و حتی نمایندگان فیلم ها در بازاریابی، تبلیغ و پخش، سهمیه ای گروه های چهارگانه ای هستند که اعلام می شود؛ 1- زنان 2- گروه های نژادی یا قومی 3- ال جی بی تی کیو (LGBTQ) که شامل همجنس بازان، دوجنس بازان، همه جنس بازان و بی جنس گرا ها می شود و 4- افراد دارای ناتوانی های شناختی یا جسمی یا افراد ناشنوا و کم شنوا. آموزشگاه اسکار درحقیقت به استودیو ها وقت داده است در طول سال های آینده مطمئن شوند که از سال 2024 میلادی به بعد، فقط فیلم های تبعیت نماینده از قوانین نام برده را پخش می نمایند؛ هرچند قبل از آن و در اسکار 2022 و اسکار 2023 هم هر فیلم برای داشتن شانس کسب نامزدی اسکار، باید از طرف استودیو، تعهدی سری و غیرعلنی را در این خصوص امضا کند. در نتیجه عنوان می شد اسکار 2021، آخرین مراسمی است که مطابق قوانین سابق برگزار می شود؛ اما به فهرست نامزد های اسکار 2021 هم که نگاه می اندازیم، چیزی جز التزام جدی و دست وپاگیر به همین قوانین را نمی توان یافت. طبق این قوانین حتی فهرست شیندلر 1994 که در اردوگاه های مرگ آلمان نازی می گذشت، چون از تنوع نژادی و حضور افراد سیاه پوست، اسپانیایی زبان ها و آسیایی ها و... بهره ای نبرده است، اگر امروز ساخته می شد، نمی توانست در مراسم اسکار شرکت کند.

نگاهی کلی به قوانین جدید و توجه به اینکه چه فیلم هایی اگر امروز ساخته می شدند، نمی توانستند در اسکار شرکت نمایند، نشان خواهد داد تسلط کامل طیف سیاسی دموکرات یا اصطلاحا لیبرال ها بر سینمای آمریکا، چه بلایی بر سر این صنعت باسابقه و پررونق خواهد آورد. اسپاتلایت 2016، سخنرانی پادشاه 2011، رفتگان 2007، ارباب حلقه ها 2004، ذهن زیبا 2002، زیبای آمریکایی 2000، شکسپیر عاشق 1999، تایتانیک 1998، شجاع دل 1996، مرد بارانی 1989، آمادئوس 1985، ارابه های آتش 1982، کریمر علیه کریمر 1980، آنی هال 1978، پدرخوانده 1 و 2 محصول 1973 و 1975، الیور 1969، مردی برای تمام فصول 1967، بانوی زیبای من 1965، تام جونز 1964، آپارتمان 1961، بن هور 1960 و بسیاری فیلم های درخشان دیگر در این فهرست قرار می گیرند و با قوانین جدید اسکار نمی توانند در مراسم شرکت نمایند و درنتیجه فراوری، پخش و تبلیغات آن ها هم در طول سال به مشکل خواهد خورد و به عبارت صریح تر و خلاصه، اساسا از این پس امکان ساخت شان وجود ندارد یا به شدت مشکل است.

می توان توقع داشت در سال های بعد که چنین شرایطی به طور رسمی تر اعمال شوند، شرایط سینمای آمریکا از چیزی که سال جاری می بینیم هم بدتر شود. به عنوان یک نمونه از واکنش های منفی به شرایط جدید سینمای آمریکا و جشن آموزشگاه، می توان به انتقاد های شدیدی اشاره نمود که یکی، دو شب مانده به اسکار نودوسوم، بیل مار، کمدین دموکرات آمریکایی در برنامه تلویزیونی اش اعلام کرد. او گفت: برایشان سوال است که چرا مخاطبان شان را از دست می دهند. معلوم است؛ یک جا تماشاگر عاصی می شود. نامزدی اسکار زمانی این گونه بود که ببینید چه فیلم های عالی و خوبی ساخته ایم، الان می گویند که ببینید چه آدم های خوبی هستیم. در سال 2020 در سینما آدم بده قصه خود شما هستید؛ چون خانه شما (مخاطبان) لوله کشی دارد و خانه نامزد ها ندارد. جذاب ترین بخش اسکار شده یادبود درگذشتگان. چرا لیبرال ها تمایل دارند که دائما ناراحت باشند؟! آیا به این دلیل نیست که ناراحتی، به شما این احساس را می دهد که دارید کاری برای آن مشکل می کنید بدون اینکه لازم باشد کاری بکنید؟ بیل مار در خاتمه می گوید فضیلت نمایی همه چیز را نابود نموده، لطفا بگذارید سینما برای ما بماند. چنین انتقاداتی اخیرا با بسامد بالا سر زبان خیلی از کمدین های آمریکایی افتاده و تنها در خصوص سینما خلاصه نمی شود. مسائل محیط زیستی، فمنیسم و موارد متعدد دیگری از این دست که لیبرال ها غیر از موج سازی های گسترده رسانه ای، با تصویب قوانین و لوازم قهری هم در پی جا انداختن شان هستند، نوک پیکان چنین انتقاداتی قرار می گیرند.

شرایط سال جاری جشن آموزشگاه در حالی به وجود آمده که سال گذشته فیلم هایی مثل انگل، جوکر و بینوایان و چند اثر دیگر که در اسکار حضور داشتند، به چالش با ارزش های جاافتاده نظام سرمایه داری پرداخته بودند و به عبارتی این فیلم ها به جنبش های متعددی که در سراسر جهان از فرانسه گرفته تا شیلی، علیه نظام سرمایه داری در همان سال به راه افتاده بودند، واکنش نشان دادند؛ اما حالا سینمای آمریکا ناچار است بیش از پیش با چارچوب بندی سختگیرانه و حتی دیکتاتورمآبانه ای به کارش ادامه بدهد که به طور قطع جایگاه برتر و مسلط سینمای آن را در جهان به چالش خواهد کشید. پیش از این هم مسائل دیگری باعث شده بود که شرایط مالی و ضریب نفوذ سینمای آمریکا در جهان به طور جدی دچار مشکلاتی شود و اخیرا با ظهور رقبایی مثل چین، این چالش ها پیچیده تر هم شده اند. حالا نکته عجیب و شگفت انگیز، بخشی است که سینماگران آمریکا در این شرایط پیچیده، به دست خودشان آن را ویران می نمایند. در یک نگاه کلی به فیلم هایی که در اسکار نودوسوم، در بیش از سه رشته نامزد دریافت جایزه شده اند و عمده آن ها در فهرست 10 نامزد بهترین فیلم و بهترین کارگردانی هم هستند، می شود دید که فقط نام سه کارگردان شناخته شده، یعنی دیوید فینچر، پل گرین گراس و پیت داکتر به چشم می خورد. در عوض چندین کارگردان زن، چندین کارگردان غیر سفیدپوست و حتی شرقی و نیز بازیگرانی که عمده آن ها تقریبا ناشناخته هستند را در این فهرست می بینیم.

از این 12 فیلم، سه فیلم کاملا مربوط به سیاه پوستان هستند و در دادگاه شیکاگو 7 هم به سیاه پوستان توجه ویژه ای شده است. یک فیلم دیگر هم درباره مهاجران شرقی ساکن آمریکاست و در وسترن اخبار جهان، غیر از اشاره ای کوتاه به سیاه پوستان، به مساله بومیان آمریکا هم توجه شده است.

سینمای آمریکا در همین سالی که گذشت، فیلم های بسیاری داشت که می توانستند وزن آثار شرکت نماینده در اسکار را سنگین تر از چیزی که حالا می بینیم بنمایند. سیاست ها و قوانین جدید آموزشگاه این امکان را به چنین فیلم هایی نداد؛ اما اعمال و اجرای این قانون در سال های بعد می تواند روی فرایند فراوری فیلم ها هم طوری تاثیر بگذارد که در افق 2024، اثری از سینمای آمریکا جز همان چه در قواعد جدید آموزشگاه تعریف شده، نماند و دیگر حتی فیلمی فراوری نشده باشد که شبیه این فیلم ها نباشد و بتوانیم بگوییم جایش در اسکار خالی است.

پیش از پرداختن جزئی تر به فیلم های ستایش شده در اسکار 93، یک نکته که در خصوص حضور نژاد های غیرسفیدپوست در فیلم های آمریکایی باید به آن اشاره نمود، دیاسپورای فرهنگی است. آنچه لیبرال های هالیوود به آن توجه ویژه دارند، مساله غیرسفیدپوستانی است که علاقه مند به پذیرفته شدن در جامعه غربی هستند، نه به طور کل نژاد های غیرسفید در سراسر جهان. به طور مثال هیچ کدام از فیلم های آمریکایی که با موضوع سیاه پوستان ساخته شده اند، برای سیاه پوستان خود آفریقا جذابیتی ندارند و در کشور های سیاه پوستی مثل نیجریه و آفریقای جنوبی که اکران فیلم صنعت قابل توجهی دارد، هیچ کدام از این دست آثار با استقبال روبرو نشده اند. به همین ترتیب در خصوص آثاری که راجع به زردپوستان هم ساخته شده، می توان چنین وضعی را دید. تنها بخش اخلاق مدار در فیلم های اسکار سال جاری، همدلی با بیماران یا کسانی است که دچار کم توانی های جسمی هستند. پدر که به موضوع آلزایمر می پردازد و آوای متال که مساله ناشنوایان را دستمایه قرار داده، دو نمونه قابل توجه در این زمینه هستند. در ادامه به معرفی 12 فیلمی پرداخته شده که در اسکار نودوسوم بیش از دو نامزدی برای کسب جایزه اسکار داشته اند و عمده این فیلم ها در فهرست 10 نامزد بهترین فیلم و بهترین کارگردانی هم نهاده شده اند.

منک / دیوید فینچر

نامزدی در10رشته

منک یازدهمین فیلم دیوید فینچر، کارگردان 58 ساله آمریکایی است که بیشتر علاقه مندان جدی سینما در ایران لااقل چند مورد از کارهای او را دیده اند. چنان که نگاهی گذرا به فهرست آثار فینچر معین می نماید، بیشتر کارهای او تا اینجا تم جنایی داشته اند و تا حدی می شود او را متاثر از کارهای جنایی رومن پولانسکی، فیلمساز لهستانی دانست؛ اما منک چنین فیلمی نیست. منک درباره هرمان منکویچ، یعنی فیلمنامه نویسی است که به همراه اورسن ولز جایزه بهترین سناریو را برای همشهری کین از مراسم اسکار برنده شد و همشهری کین فیلمی است که چند دهه از سوی منتقدان آمریکایی به عنوان بهترین فیلم تاریخ سینما انتخاب شده و ولز نیز غیر از کارگردانی و تهیه نمایندگی و بازی در آن، یکی از دو نویسنده فیلمنامه هم بوده است. این فیلم مثل خود همشهری کین که محصول 1941 بود، سیاه و سفید است و به حال و هوای هالیوود در دهه های 30 و 40 میلادی سرک می کشد؛ یعنی روزهای اوج شکوه هالیوود. فینچر در این فیلم که براساس سناریویی از پدر فقیدش آن را کارگردانی نموده، سعی دارد نقش هرمان جی منکویچ یا چنان که در لهجه آمریکایی تلفظ می شود، منکویتز را در ساخت همشهری کین، از خود اورسن ولز پررنگ تر جلوه بدهد. منکویچ که به اختصار منک خطاب می شد، یک دکتر اسکریپت یا تکنسین فیلمنامه در هالیوود دهه های 30 و 40 میلادی بود که بنا به سفارش اورسن ولز و براساس یادداشت های 300 صفحه ای او موظف شد فیلمنامه همشهری کین را تدوین کند. دکتر اسکریپت به حرفه ای گفته می شود که در آن یک فرد صرفا براساس ایده ای که به او سفارش داده شده و همه چیزش معین است، وظیفه ساختارمند کردن آن قصه، نوشتن دیالوگ ها و چیزهایی از این دست را برعهده دارد. هرمان منکویچ یکی از این افراد بود که ناگهان در لحظه آخر تصمیم گرفت نامش را در تیتراژ فیلم همشهری کین درکنار اورسن ولز قرار بدهد. ماجرای فیلم منک بیشتر می تواند برای مخاطبان خاص سینما که سال ها نام اورسن ولز را در صدر فهرست بهترین فیلمسازان جهان دیده اند، موضوعیت داشته باشد و اصطلاحا همه پسند نیست. درمورد مخاطبان خاص سینما هم باید گفت معلوم نیست که موضع گیری شاذ و نادر فینچر نسبت به اسطوره ای مثل ولز، مورد قبول همه باشد؛ خصوصا که او بدون آوردن استدلالی به خصوص یا ارجاع به فاکتورهای تاریخی معین و نو، آنچه را که از حس شخصی خود و پدرش نسبت به ولز برمی آمده، تبدیل به فیلم نموده است و برای اینکه بتواند بودجه نتفلیکس را برای چنین فیلمنامه ای که صرفه مالی چندانی ندارد، جلب کند، چندین متلک به غول های جمهوری خواه در هالیوود دهه های 30 و 40 می اندازد.

یهودا و مسیح سیاه / شاکا کینگ

نامزدی در 6 رشته

این فیلم درباره حزب آلترناتیو و انقلابی پلنگ سیاه در دهه 60 میلادی ساخته شده است. سال جاری که سراسر مراسم اسکار را فیلم های سیاه پوستی گرفته، در فیلم دادگاه شیکاگو7 هم نام حزب پلنگ سیاه مطرح شد، اما به عنوان گروهی که از گردونه محاکمه خارج می شوند وگرنه باید نام فیلم می شد دادگاه شیکاگو8. حالا اما یهودا و مسیح سیاه، فیلمی است که مستقلا درباره حزب پلنگ سیاه ساخته شده است. یهودا همان کسی است که مسیحیان اعتقاد دارند مخفیگاه حضرت عیسی را افشا کرد. یهودا تمثیلی از خیانت و آدم فروشی در ادبیات سراسر جهان است و این کهن الگو در فیلم های مختلفی تکرار شده است؛ حتی جاهایی که نامی از یهودا نیامده، مثل فیلم وسترن قتل جسی جیمز به دست رابرت فورد بزدل که محصول 2007 بود. یهودا و مسیح سیاه داستان قتل یک اسطوره بر اثر خیانت یکی از حواریونش را نمایش می دهد. چند سالی بود که یک فیلم از زندگینامه فرد همپتون، رهبر پلنگ های سیاه در شیکاگو در دست ساخت بود؛ هم برادران لوکاس و هم ویل برسون از سال 2014 به طور جداگانه فیلمنامه نویسی در این زمینه را شروع نموده بودند اما خاتمه قرعه به نام شاکا کینگ 41 ساله افتاد که اولین فیلم بلند حرفه ای اش را در این باره بسازد.

فردریک آلن همپتون (30 آگوست 1948-4 دسامبر 1969) که در این فیلم تمثیل مسیح سیاه به او برمی شود، یک فعال آمریکایی سوسیالیست و انقلابی بود که در شیکاگو به فرماندهی حزب پلنگ سیاه رسید. او بخشی از گروه های تبهکار خیابانی را که سیاه پوست بودند، گرد هم آورد تا به جای اعمال بزهکارانه، به احقاق حقوق مظلومان و مبارزه با تبعیض نژادی بپردازند و دایره فعالیت هایش کم کم محرومانی را که سیاه پوست نبودند هم شامل شد. در تمام این مدت، FBI روی فرد همپتون حساسیت چشمگیری داشت. فیلم از آنجا شروع می شود که در اواخر دهه 60 میلادی، ویلیام اونیل یا همان (بیل) که یک بزهکار خرده پای 17 ساله است، با نشان تقلبی پلیس سعی در دزدیدن یک اتومبیل دارد و برای این کار اتفاقا سراغ چند جوان سیاه پوست دیگر می رود تا آنها را تلکه کند. او برخلاف خیلی از سیاه پوستان دیگر که هم نژادهای خودشان را مورد تعرض قرار نمی دهند، چیزی را بر منفعت شخصی اش ارجح ندانسته است. FBI تشخیص می دهد که بیل به چند دلیل مهم ترین گزینه برای تبدیل شدن به یهودا است. اول اینکه در دزدی کردن از دیگر سیاه پوستان ابایی نداشت و چیزی را بر منفعت شخصی اش ارجحیت نداد. دوم اینکه اهل نمایش و مخفی کاری بود و همان طور که خودش را یک مامور FBI جا زد، می توانست خود را یک طرفدار حزب پلنگ سیاه هم جا بزند و نکته دیگر اینکه به خاطر شیفتگی اش به اتومبیل، یک نقطه ضعف داشت. فیلم ماجراهای مختلفی را درباره فرد همپتون نمایش می دهد و کنار آمدن بیل در فرازهای خاتمهیی قصه با اینکه غیر از ترسیم نقشه خانه فرد برای مهاجمان مسلح، به او قرص خواب هم بدهد تا هنگام یورش مسلحانه به راحتی کشته شود، در این فرایند روایی جا می افتد و اصطلاحا درآمده است. بعد از بالا آمدن تیتراژ، تصاویری از ویلیام اونیل واقعی هم نشان داده می شود و سرنوشت غریب او سال ها پس از آنکه معلوم شد با فرد همپتون چه نموده بود را می بینیم.

دادگاه شیکاگو 7/ آرون سورکین

نامزدی در 6 رشته

کارگردان این فیلم آرون سورکین 59ساله است که از فیلمنامه نویسان نسبتا مشهور آمریکا محسوب می شود. او پیش از این در سال 2017 میلادی فیلم بازی مالی را کارگردانی نموده بود و پیش تر از آن، کار حرفه ای اش در سینما را سال 1992 با نگارش فیلمنامه چند مرد خوب برای راب راینر شروع کرد. چند مرد خوب هم مثل دادگاه شیکاگو7، یک درام دادگاهی بود. سورکین نگارش فیلمنامه دادگاه شیکاگو7 را در سال 2006 به سفارش استیون اسپیلبرگ شروع کرد و در سال 2007 به انتها رساند. در همان ایام قرار بود ویل اسمیت و هیث لجر هم در این فیلم بازی نمایند اما اعتصاب انجمن صنفی نویسندگان آمریکا که در نوامبر 2007 شروع شد و 100 روز به طول انجامید، فیلمبرداری را به تاخیر انداخت و پروژه به حالت تعلیق درآمد. سپس در 2008 میلادی اعلام شد بن استیلر این فیلم را کارگردانی می نماید و در 2013 اعلام شد که پل گرین گراس کارگردانی آن را عهده دار خواهد شد که هیچ کدام از این خبرها به خاتمه نرسید. سورکین چندی پیش گفت استیون اسپیلبرگ در سال 2018 تصمیم گرفته بود پروژه دادگاه شیکاگو7 را دوباره زنده کند اما درنهایت این خود سورکین بود که روی جایگاه کارگردانی نشست و همچنان به طور واضح، معین است که لحن و فضای فیلم کاملا اسپیلبرگی است. بعد از روی کار آمدن ترامپ، بسیاری از فیلمنامه های آمریکایی که سال ها در کمد خاک می خوردند، به دلیل تناسبی که با شرایط جدید پیدا می کردند، از کشوها بیرون آمدند و جلوی دوربین رفتند که دادگاه شیکاگو7 یکی از آنهاست. ماجرای فیلم از این قرار است که هیپی ها در سال 1968 و اواخر دوره یک رئیس جمهور دموکرات، اجتماع عظیمی در پارک شهر شیکاگو برگزار می نمایند، اجتماعی که با دخالت پلیس به خشونت می انجامد. بعد وقتی جمهوری خواستار سر کار می آیند، می خواهند این جوان ها را جوری محاکمه نمایند که برای همه درس عبرت شود. حتی دادستان کل کشور در دوره رئیس جمهور قبلی، یعنی دادستان دموکرات، به دادگاه می آید و شهادت می دهد که اگر در دوره آنها برخوردی با این جوانان نشده، به این دلیل بوده که او و رئیس جمهور طبق آنالیز هایشان فهمیده اند شروعگر تنش ها، پلیس شیکاگو بوده است. این درحالی است که هیپی ها اجتماع عظیم شان را به مناسبت برگزاری کمپین دموکرات ها در شیکاگو به این شهر برده بودند و شاید یکی از عوامل رای نیاوردن کاندیدای دموکرات، همین اجتماع بوده است. درعین حال، رئیس جمهور دموکرات و دادستان او چنین برخورد عادلانه ای با این معترضان نموده اند؛ اما حالا دولت جمهوری خواه می خواهد این جوانان را محاکمه کند و حتی اجازه نمی دهد که شهادت دادستان قبلی ایالات متحده توسط هیات منصفه دادگاه شنیده شود. رئیس این دولت جمهوری خواه هم کسی نیست جز نیکسون، بدنام ترین رئیس جمهور آمریکا که می دانیم بعدها به خاطر رسوایی واترگیت ناچار به استعفا شد. فیلم محاکمه شیکاگو7 با چنین مختصاتی، یکی، دو هفته مانده به انتخابات آمریکا روی خروجی استریم ها قرار گرفت و منتشر شد.

پدر / فلوریان زلر

نامزدی در 6 رشته

فلوریان زلر متولد 28 ژوئن 1979، یک رمان نویس، نمایشنامه نویس و کارگردان 41ساله فرانسوی است که در سال 2004 با رمان La Fascination du pire (شیفتگی شر)، برنده جایزه معتبر Prix Interallié شد. به گفته گاردین، او هیجان انگیزترین نمایشنامه نویس زمانه ما است و این تنها یکی از مواردی است که نشان می دهد محبوبیت او بین انگلیسی زبان ها، اگر از محبوبیتش نزد فرانسوی ها بیشتر نباشد، کمتر نیست. فلوریان زلر در سال 2020 اولین فیلمش را با نام پدر به زبان انگلیسی، در فضای شهر لندن و براساس نمایشنامه ای از خودش با بازی آنتونی هاپکینز و اولیویا کلمن کارگردانی کرد. این فیلم غیر از 6 بار نامزدی در اسکار 93، ازجمله برای بهترین فیلم و بهترین فیلمنامه اقتباسی، چهار بار نامزدی در هفتادوهشتمین دوره جوایز گلدن گلوب و 6 نامزدی در هفتادوهفتمین دوره جوایز فیلم آموزشگاه انگلیس را هم داشت و غیر از این، به عنوان یک فیلم به شدت منتقدپسند در انجمن منتقدان فیلم بوستون، انجمن منتقدان فیلم شیکاگو، فستیوال سالانه منتقدان آمریکایی-کانادایی و انجمن منتقدان فیلم جورجیا، نامزد دریافت جوایزی شد. به همین دلیل Rotten Tomatoes گزارش می دهد که 98درصد از 210 نظر منتقدان این سایت راجع به فیلم پدر مثبت بوده و میانگین امتیاز آنها 6/8 از10 است. در اجماع منتقدان این وب سایت آمده است: پدر با هدایت هنرهای عالی فلوریان زلر، تصویری همدلانه و ویرانگر از زوال عقل ارائه می دهد. طبق گزارش Metacritic هم براساس نظر 44 منتقد این سایت، میانگین نمره فیلم پدر 88 از 100 بوده که نشان دهنده یک نوع تحسین جهانی است. همچنین طبق اعلامPostTrak، 84درصد از مخاطبان به این فیلم امتیاز مثبت دادند و 54درصد از آنها گفته اند که قطعا آن را توصیه می نمایند. پدر یک فیلم بسیار تلخ است که تلخی آن، نه از جنس پوچ اندیشی روشنفکرانه به حساب می آید و نه از جنس تلخی های دلنشین در ملودرام های عامه پسند. تلخی این فیلم به جهت آن است که دردهای کهنسالی مردی را که روزگاری برای خود، سروسامانی داشته، کاملا می تواند ملموس کند. تابه حال در کشورهای مختلف جهان ده ها فیلم مطرح و مهم درباره کهنسالی و به طور خاص درباره عارضه فراموشی یا آلزایمر ساخته شده است و در صدها فیلم دیگر چنین شخصیت هایی حضور داشته اند؛ اما پدر به احتمال قوی ، مهم ترین اثر در میان تمام آنهاست. نکته ای که این فیلم را از باقی آثاری که با این موضوع ساخته شده اند، متمایز می نماید، نگاه به جهان از چشم انداز یک فرد مبتلا به آلزایمر است؛ یعنی این بار به جای اینکه از نگاه آدم های عادی به چنین فردی نگاه شود، آدم های عادی می بینند که چنین فردی جهان را چه چطور می بیند. این ایده ممکن است در ابتدا ساده به نظر برسد اما فیلمنامه پدر به قدری دقیق، قوی و هوشمندانه بوده که همدلی کاملی بین آدم های سالم با این جهانی پیچیده ایجاد می نماید.

میناری / لی آیزاک چونگ

نامزدی در 6 رشته

با توجه به اینکه سال گذشته فیلم کره ای انگل نه تنها اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان (اخیرا موسوم به بهترین فیلم بین المللی) بلکه به طور کل اسکار بهترین فیلم در تمام شاخه ها را گرفت و اولین اثری شد که در تاریخ سینما به چنین جایگاهی می رسد، سال جاری توجهات به سمت نماینده جدید کره در مراسم اسکار بیش از پیش جلب شده بود؛ اما میناری با اینکه کارگردان آن اصالتا کره ای است و درباره کره ای های مهاجرت نموده به آمریکا ساخته شده، اساسا یک فیلم آمریکایی است. سبک کار کارگردان این فیلم هم هیچ شباهتی به سبک فیلمسازان شرقی ندارد و به طور مطلق هیچ کدام از مولفه های بصری سینمای شرق آسیا در آن به چشم نمی خورد. لی آیزاک چونگ، متولد 19 اکتبر 1978 یکی از مهاجران کره ای بود که در مزرعه ای کوچک در یکی از روستاهای آرکانزاس عظیم شد و سپس در دانشگاه ییل در رشته زیست محیطی تحصیل کرد. او در سال های بعد تحصیل در رشته پزشکی را رها کرد و به فیلمسازی روی آورد. پس از آن او در دانشگاه یوتا در رشته سینما تحصیل کرد و در سال 2004 پیروز به کسب مدرک MFA شد. اولین فیلم چونگ، مانیورگابو، برای اولین بار در جشنواره کن 2007 به نمایش درآمد و مورد تحسین بسیار نهاده شد؛ این فیلم به طور کامل در رواندا با بازیگران آفریقایی ساخته شد. ورایتی آن را یک فیلم اول حیرت انگیز و کاملا استادانه خواند و راجر ایبرت، منتقد آمریکایی آن را فیلمی زیبا و قدرتمند و یک شاهکار لقب داد. فیلم دوم او، با نام زندگی روی دور خوش شانسی، سال2010 ساخته شد و اولین بار در جشنواره فیلم ترابیکا (Tribeca 2010) به نمایش درآمد که مثل اثر قبلی کارگردانش پیروزیت جشنواره ای نداشت. چونگ با همسرش والری در بروکلین نیویورک اقامت دارد. او در سال 2007 برای ایجاد یک شرکت فراوری فیلم و آموزشگاه آموزشی سینما در رواندا، با فیلمسازان محلی این کشور همکاری کرد و حالا سومین فیلمش را درباره کره ای های مهاجر که ساکن آمریکا هستند، ساخته است. شاید یک نکته جالب درمورد فیلم میناری برای مخاطبان ایرانی، حضور یکی از شخصیت های سریال خانواده جدید در آن باشد که همین اواخر به طور مجدد از تلویزیون ایران پخش شد و مخاطبان بسیاری پیدا کرد. مادرعظیم فیلم میناری، همان مادرشوهر سریال خانواده جدید است و حالا برای بهترین بازیگر نقش مکمل زن، نامزد اسکار هم می شود. اگر گفته شود فلان بازیگر که در فیلم ها و سریال های متوسط ایرانی بازی می نماید، چیزی کم از مشهورترین ستاره های هالیوود ندارد، شاید خیلی ها این جمله را جدی نگیرند یا حتی به آن بخندند؛ اما نامزد شدن مادرشوهر سریال خانواده جدید در اسکار 93 نشان می دهد که این حرف ها می توانند چندان هم بیراه نباشند. میناری به قدری در ستایش آمریکا افراط می نماید که اگر کارگردان آن یک سفیدپوست بود، باید به عنوان اثری که در خدمت فاشیسم یا خودبرتربینی سفیدان ساخته شده، مورد نقد قرار می گرفت اما قرار دریافت یک کارگردان زردپوست پشت دوربین آن، همان چیزی را به آمریکایی ها داده که تابه حال در سینما کم دریافت نموده اند. ستایش جامعه آمریکا از جانب فیلمسازان سایر کشورها. البته میناری هم آمریکایی است اما ظاهر غلط انداز آن ممکن است به نظر برساند که کره ای است. در این فیلم خانواده کره ای به شکلی شگفت انگیز و غیرقابل باور از جانب آمریکایی های شهر جدیدی که به آن رفته اند، مورد محبت و برخوردهای محبت آمیز قرار می گیرند. همه پا پیش می گذارند که با آنها دوست شوند؛ انگار نه انگار که نه تنها از نژادی متفاوت هستند، بلکه در این شهر هم غریبه به حساب می آیند. از سوی دیگر، تنها کسانی که به این مهاجران تازه وارد نارو می زنند و کسب وکارشان را به هم می ریزند، دیگر هم وطنان شان هستند که در آمریکا ساکن شده اند.

آوای متال / داریوش مردر

نامزدی در 6 رشته

آمریکایی ها حداقل سالی یک بار یک فیلم با موضوع شخصیت های معروف جهانی موسیقی در فهرست نامزدهای اسکار دارند و سال جاری هم غیر از ریشه سیاه مادر رینی که شاید بتوان آن را بیشتر فیلمی سیاه پوستی حساب کرد تا فیلمی درباره موسیقی و البته یک شب در میامی که یکی از شخصیت های اصلی اش خواننده ای مشهور است و حتی انیمیشن روح که شخصیت اصلی آن موزیسین جاز است، آوای متال را هم در فهرست نامزدهای اسکار می بینیم که درباره یک نوازنده متال ساخته شده است. البته فیلم، سر رشته را از موزیک متال می گیرد و به مسائل ناشنوایان می رساند. شخصیت اصلی این فیلم سرنوشتی پیدا می نماید که یادآور سرنوشت بتهوون، موزیسین مشهور آهنگ های کلاسیک اروپاست. روبن استون، درامر یک گروه متال که همسرش خواننده همان گروه است، رفته رفته شنوایی اش را از دست می دهد و این شبیه سرنوشت بتهوون است، هرچند منبع الهام قصه، درواقع یک گروه متال به نام یوسیفر است. بازیگر نقش روبن، ریز احمد، یک هنرپیشه انگلیسی با اصالت پاکستانی است. این فیلم تا حدود زیادی به زندگی هیپی ها هم نزدیک شده است که این قضیه به فضای خوانندگان متال برمی شود. کارگردان این فیلم داریوش مردر است و این اولین فیلم داستانی او در مقام کارگردان به حساب می آید. شاید نام داریوش باعث شود که برخی از مخاطبان ایرانی تصور نمایند کارگردان این فیلم اصالتی ایرانی دارد اما به هیچ وجه این طور نیست و آمریکایی های بسیاری را خصوصا در خانواده هایی که اصالت یهودی دارند، می توان با این نام یافت. مردر هم از این گروه است و پدر پدرعظیمش در یک جامعه ارتدکس یهودی در اتریش عظیم شده است. کارگردان این فیلم خودش آدم عجیبی است و زندگی عجیبی داشته و روی همین حساب منبع الهام قصه اولین کارش را یک گروه موزیک متال قرار داده که نام شیطان را روی خودشان گذاشته بودند. مردر با پدر و مادر و چهار خواهر و برادرش در کانوی ماساچوست عظیم شد. والدین او هر دو هنرمندانی نیویورکی بودند که طبق تعالیم فیلسوف و عارف روسی جورج گورجیف زندگی می کردند. این خانواده با حدود 35 پیرو دیگر این فرقه در آن منطقه زندگی می کردند و مردر زندگی در آن محیط را یک تجربه زیبا توصیف نموده است. او در دبیرستان عملکرد ضعیفی داشت و در دانشگاه شرکت نکرد. او در 18 سالگی به دانش آموزان دوره هدایت ادبیات آموزش می داد و بعدا تجارت و تهیه غذای سوشی را در ورمونت شروع کرد. مردر خصوصا به مادرعظیم پدری خود، دوروتی مردر نزدیک بود که پس از مصرف آنتی بیوتیک برای درمان دوره ای لوزالمعده، به شدت ناشنوا شد. ناشنوایی ناگهانی دورتی تاثیر مهمی بر داریوش گذاشت و روی اینکه او بعدها سراغ ساخت فیلم آوای متال برود، موثر بود. این فیلم شاید برای همه مخاطبان ایرانی جز عده ای که به طور جدی موزیک متال را دنبال می نمایند، فیلمی تماشایی و جذاب نباشد. البته غیر از بحث موسیقی متال، نکته دیگری که در آوای متال جلب توجه می نماید، نگاهی است که به مساله ناشنوایان و معضلات آنها دارد.

شاید از این جهت بتوان گفت که آوای متال توانسته فیلم همدلی برانگیز و آگاه نماینده ای باشد.

عشایر / کلوئی ژائو

نامزدی در 6 رشته

همان طور که در مراسم اسکار سال گذشته، پیروزیت فیلم انگل از کره جنوبی باعث شد سال جاری توجهات زیادی به میناری که کارگردان آن هم کره ای بود جلب شود، سال گذشته یک کارگردان زن چینی هم فیلمی ساخته بود به نام وداع که درباره برخورد غربی های چینی! یا همان دیاسپورای آسیایی با ریشه ها و اصالت خودشان در سرزمین آبا و اجدادی شان بود. وداع فیلم درخشانی بود که با وجود آمریکایی بودن شناسنامه فراوریش، به شکل غافلگیرنماینده ای از اصالت غیرغربی دفاع می کرد. سال جاری اما انگار سینمای آمریکا تمام کوششش را نموده تا وضع بغرنج گفتمانی در سال گذشته را تلافی کند. همان طور که میناری در ستایش از فرهنگ جویندگان طلای آمریکایی بود، Nomadland که توسط سینمایی نویسان فارسی به عشایر یا سرزمین خانه به دوشان ترجمه شده، در ستایش بخشی دیگر از مختصات فرهنگ آمریکاست و این بار کارگردان آن یک زن چینی است. با تماشای این فیلم بدون تیتراژ، به هیچ وجه نمی شود حدس زد که کارگردان آن آمریکایی و حتی سفیدپوست نیست و یک واکنش آمریکایی به موضوع سوگ را در این فیلم می توان دید که با شکل غالب واکنش های شرقی کاملا تفاوت دارد، از این جهت آن را دقیقا در نقطه مقابل وداع قرار می دهد. عشایر فیلمی است به کارگردانی کلوئی ژائو، یک زن چینی 31 ساله که پدرش در موج صنعتی شدن چین به پیروزیت های مالی رسید و دختر نوجوانش را که در مدرسه تنبل بود، هنگامی که 15 سال داشت و ابدا از زبان انگلیسی سر درنمی آورد، به یک کالج انگلیسی فرستاد. ژائو چنانکه خودش می گوید به شدت تحت تاثیر فرهنگ پاپ غربی نهاده شد و چنانکه از سه فیلم ساخته شده توسط او تا به حال معین می شود، شیفتگی عجیبی نسبت به این فرهنگ پیدا نموده است. او اولین فیلم سینمایی اش را سال 2015 در کارگاه های آموزشی موسسه ساندنس ساخت؛ پاتوق اصلی سینمای روشنفکری آمریکا. آهنگ هایی که برادرانم به من آموختند نام این فیلم بود. فیلم دوم ژائو یک وسترن معاصر به نام سوارکار بود که در 2017 ساخته شد و فضای هر دوی این فیلم ها به فضای عشایر شباهت داشت؛ حتی لوکیشن ها و اکسسوار صحنه. جالب اینجاست که ژائو بعد از این سه فیلم کاملا روشنفکرانه و خلوت که ریتم کندی هم داشتند، حالا بیست وششمین فیلم ابرقهرمانی مارول را می سازد؛ همان جایی که اسکورسیزی آن را شهربازی خوانده بود و از کاپولا تا کن لوچ، خیلی از پیشکسوتان سینما حرف او را تایید نموده بودند. نام فیلم ابرقهرمانی کلوئی ژائو جاودانه ها (Eternals) است و قرار است با یک سال تاخیر در 14 آبان سال جاری منتشر شود. ماجرای عشایر از این قرار است که در سال 2011، فرن پس از خاموش شدن کارخانه گچ ایالات متحده در امپایر واقع در نوادا، کار خود را از دست داده است. او سال ها درکنار شوهرش که اخیرا درگذشته، در آن کارخانه کار می کرد. فرن تصمیم می گیرد بیشتر وسایل خود را بفروشد و یک ون برای زندگی و سفر به دور کشور در جست وجوی کار خریداری کند. او در زمستان یک کار فصلی را در یک مرکز متعلق به کمپانی آمازون انجام می دهد و در مقاطع مختلفی از سفرش به دور آمریکا کارهای موقت دیگری هم انجام می دهد...

زن جوان متعهد / امرالد فنل

نامزدی در 5 رشته

یک فیلم تریلر با بازی کری مولیگان در نقش زنی است که می خواهد انتقام مرگ بهترین دوستش را بگیرد؛ دوستی که قربانی تجاوز شده بود. امرالد فنل، بازیگر 35 ساله انگلیسی که بیشتر در کمدی های تلویزیونی دیده شده و در فیلم هایی مثل آنا کارنینا، دختر دانمارکی و ویتا و ویرجینیا هم نقش هایی داشت، در اینجا اولین کارگردانی اش را تجربه می نماید. او که با سرخ کردن موهایش در سال 2008، یک تیپ ثابت کمدی از خودش برای مخاطبان ساخته بود، در بخشی از این فیلم در نقش کوتاهی که مربوط به ویدئوی آموزش میک آپ زنانه است جلوی دوربین خودش آمد. او حالا اولین زن انگلیسی است که نامزد جایزه کارگردانی اسکار می شود؛ البته در سالی که زنان دیگری هم از ملیت های دیگر نامزد دریافت همین جایزه هستند و فیلم او با اینکه تمام ماجرایش در آمریکا می گذرد و فیلمی کاملا آمریکایی است، در هفتادوچهارمین دوره جوایز فیلم آموزشگاه انگلیس برنده فیلم برجسته بریتانیا و بهترین فیلمنامه اصلی شد. کاسی توماس 30 ساله، مدت ها قبل، تحصیلاتش در رشته پزشکی را ترک نموده و بدون اینکه تمایلی به ارتباط با هر مردی داشته باشد با والدین خود زندگی می نماید. سال ها قبل، همکلاسی او ال مونرو به بهترین دوست کاسی یعنی نینا فیشر تجاوز کرد. آنها از این اتفاق فیلم هم دریافتد و تمام دوستان ال مونرو در حال تشویق او و خندیدن و هورا کشیدن بودند. پس از آن هیچ تحقیقی توسط مدرسه یا سیستم حقوقی انجام نشد. نینا خودکشی کرد و زندگی کاسی دگرگون شد. او مدت هاست که با تظاهر به مستی در کافه ها سعی می نماید مردان سوءاستفاده نماینده را به دام بیندازد تا اینکه خبر ازدواج ال مونرو را می شنود و فصل انتقام نهایی فرامی رسد. با یک فیلم فمینیستی به شدت تند و زننده طرف هستیم که به وضوح می گوید هیچ مرد خوبی در این جهان وجود ندارد. درمورد میهمانی تجاوز، اگر چنین اتفاق هولناکی در جامعه آمریکا رخ می دهد و فیلم آن هم گرفته می شود و با این حال به لحاظ حقوقی هیچ چیز قابل اثبات نیست، مشکل از همان جامعه و سیستم قضایی آن است وگرنه چنین چیزی با این ابعاد وسیع و خشن در هر جای جهان که اتفاق بیفتد با شدیدترین برخوردهای قضایی روبرو خواهد شد.

یکی از نقاط تند و مناقشه برانگیز فیلم در پرده های ابتدایی قصه، کوشش کاسی برای به دام انداختن مردهایی است که در کافه با آنها برخورد می نماید. آنها می بینند که کاسی کاملا مست است. یاریش می نمایند و با هم به خانه می فرایند. بعد قصد بهره برداری جنسی از او را دارند و او ناگهان هوشیاری اش را نمایان می نماید و انتقام می گیرد که چرا بدون اجازه رسمی چنین کاری نموده اند. این تبلیغ همان ایده ای است که تحت عنوان نه یعنی نه اخیرا باب شده و تقریبا هر نوع رابطه یا هر نوع کوششی برای برقراری رابطه را تجاوز و تعرض به حساب می آورد؛ طوری که انگار برای برقراری چنین رابطه ای، احتیاج به کسب رضایت نامه کتبی قبل از وقوع آن است و البته این هم کافی نیست، چون فمینیست ها حتی می گویند که حین رابطه هم باید مرتب از رضایت زن اطلاع مجدد کسب شود. طبق این تعریف در هر نوع رفتار ناسالمی، زن هیچ نوع تقصیری نمی تواند داشته باشد و جالب اینجاست که مسائل اخلاقی و اجتماعی مثل خانواده و وفاداری و... به هیچ وجه در این قواعد سختگیرانه نقش و اهمیتی ندارند و اساسا مساله چیزهای دیگری است.

ریشه سیاه ما رینی / جورج سی ولف

نامزدی در 5 رشته

یک فیلم درام آمریکایی در سال 2020 به کارگردانی جورج سی ولف، نویسندگی روبن سانتیاگو-هادسون و به تهیه نمایندگی دنزل واشنگتن است که براساس نمایشنامه ای به همین نام از آگوست ویلسون ساخته شد. قصه این فیلم روی زنی سیاهپوست به نام ما رینی (Ma Rainey)، خواننده بانفوذ موسیقی بلوز متمرکز است و یک جلسه ضبط متلاطم را در دهه 1920 شیکاگو دراماتیک می نماید. کارگردان این فیلم، جورج سی ولف 66 ساله، یکی از کارگردانان باسابقه تئاتر است که در چند فیلم سینمایی و سریال تلویزیونی هم به عنوان نویسنده، بازیگر یا کارگردان فعالیت داشته است. این فیلم آخرین بازی چادویک بوزمن، بازیگر فقید سیاهپوست است. ماجرای فیلم در 2 ژوئیه 1927 و حول وحوش شخصیت Ma Rainey خواننده بسیار مشهور بلوز می گذرد که به تازگی با تهیه نمایندگان سفیدپوست قرارداد بسته است. جلسه ضبط آهنگ های او توسط مدیر برنامه سفیدپوستش ایروین، قرار است در یکی از استودیوهای ضبط پارامونت در شیکاگو برگزار شود. اعضای اصلی گروه جاز جورجیا به نام های تولدو، کاتلر و اسلو دراگ قبل از ما رینی به استودیو می رسند. به زودی لئو گرین، شیپورزن جوان گروه که اعتمادبه نفسی بیش از حد دارد هم به آنها ملحق می شود. او به امید جدایی از ما رینی و عقد قراردادی برای موزیک مستقل خودش به آنها پیوسته است. بقیه اعضای گروه این موضوع را قبول ندارند. ما رینی با یک ساعت تاخیر به همراه دختری به نام دوسی مای و برادرزاده اش سیلوستر به استودیو می آید. او بلافاصله تهیه نماینده کار، استوردیوانت را مجبور می نماید که سخنان ابتدایی آلبوم را سیلوستر که دارای لکنت است، بیان کند. درنتیجه، گروه مجبور است چندین آهنگ را بارها تکرار کند که باعث ناامیدی آنها می شود. او در دقایق بعدی به علت اینکه مدیر برنامه اش برایش یک کوکاکولا تهیه ننموده، بازهم جلسه ضبط را نگه می دارد و خلاصه سفیدپوستان استودیوی پارامونت را بارها تا لب چشمه می برد و تشنه برمی گرداند. درمقابل اما لئو را داریم که حسابی مقابل تهیه نماینده سفیدپوست کرنش می نماید و خودش را یک آقابله چی نشان می دهد. یکی از اعضای سن وسال دار گروه، درباره جنبش های عدالت خواستاره سیاهپوستان حرف می زند، اما لئو با لودگی مساله را به تمسخر می گیرد. او با بقیه اعضای گروه هم سر مسائل مذهبی به درگیری می رسد. بعد می فهمیم که این نقشه و سیاست لئو بوده تا بتواند آهنگش را با استوردیوانت ضبط کند و به شهرت برسد و بعد بتواند مقابل شان آقایی کند. اما کلیت فیلم درباره این است که کدام روش بهتر جواب می دهد؛ روش گستاخانه ما رینی یا روش کرنش گرانه لئو؟

اخبار جهان / پل گرین گراس

نامزدی در 4 رشته

پل گرین گراس یک فیلمساز آمریکایی است که لااقل به خاطر تکنیکش نام معتبری دارد. از این فیلمساز 65 ساله تابه حال فیلم هایی مثل یونایتد 93، منطقه سبز و سری فیلم های بورن دیده شده و او را به عنوان استاد دوربین روی دست می شناسند؛ آن هم نه در فیلم های هنری و مستندگونه که در بسیاری از موارد به خاطر ضعف در امکانات چیدن میزانسن، دوربین را روی دست می برند، بلکه در کارهای کاملا عظیم و پر زرق وبرق. وقتی شنیده شود که گرین گراس قرار است یک وسترن بسازد، طبیعتا کنجکاوی ها خیلی بالا خواهد رفت و وقتی این را بشنویم که در این وسترن، تام هنکس هم بازی نموده است، این کنجکاوی ها چندبرابر خواهند شد. اخبار جهان براساس رمانی به قلم خانم پائولت جیلز که سال 2016 به همین نام منتشر شد، ساخته شده است. گرین گراس که خودش انگلیسی است، در شبکه تلویزیونی ITV انگلستان سابقه گزارشگری تحقیقی هم دارد و دانستن این نکته شاید باعث شود کسانی که اخبار جهان را دیده اند، بین شغل قهرمان آن با بخشی از زندگی کارگردانش ارتباطاتی پیدا نمایند؛ همان طور که همکاری گرین گراس در همان دوره (اواخر دهه80 میلادی) با پیتر رایت، دستیار سابق مدیر MI5برای نگارش یک کتاب، ممکن است خیلی ها را در فکر ارتباطاتی بین همکاری او با دستگاه های امنیتی انگلستان و سری فیلم های جاسوسی بورن بیندازد. اینها نشان می دهد گرین گراس صرفا تکنسین نیست و از خودش ایده و دیدگاه هم دارد. البته اخبار جهان یک فیلم ژورنالیستی نیست؛ همچنان که با شناخت متعارف مخاطبان سینما از ژانر وسترن هم فاصله دارد. واقعیت این است که اگر کسی از شنیدن نام گرین گراس به عنوان کارگردان یک فیلم وسترن سر ذوق آمده باشد، امکان دارد با دیدن خود فیلم سرخورده شود. اخبار جهان تقریبا یک فیلم هنری است و گرچه خیلی از مولفه های ژانر وسترن را دارد، اما هیجانی را که در فیلم های این ژانر سراغ داریم، ندارد و مثلا آخرین بار در هفت دلاور آنتوان فوکوآ محصول 2016 دیده شد.

اخبار جهان یک وسترن جاده ای با چند صحنه درگیری نسبتا رئال است که فقر مادی و فرهنگی جامعه آمریکا در سال 1870 را به عنوان دلیل و زمینه گسترش چیزهایی مثل خشونت و نژادپرستی، مورد آنالیز قرار می دهد. ماجرای فیلم از این قرار است که کاپیتان جفرسون کایل کید، عضو سابق ارتش کنفدراسیون که در پیاده نظام تگزاس خدمت می کرد، زندگی اش را با مسافرت در شهرهای مختلف می گذراند و شغلش این است که برای مردم هر منطقه در ازای 10سنت روزنامه می خواند. او یک روز واگنی واژگون را در جاده پیدا کرد و درکنار آن به جسد یک سرباز سیاهپوست و یک دختر سفیدپوست نوجوان به نام یوهانا که لباس بومیان آمریکا را پوشیده بود، برخورد. هیچ کدام از مقامات دولتی مسئولیت رساندن این دختر به خانواده یا بستگان واقعی اش را برعهده نمی گیرند و کید راهی سفری می شود تا این کار را انجام بدهد.

یک شب در میامی / رجینا کینگ

نامزدی در 3 رشته

رجینا کینگ 50 ساله هم درکنار باقی کسانی که با فیلم اول شان در فهرست مهم ترین نامزدهای اسکار 93 نهاده شده اند، یکی از کسانی است که ترکیب زنانه، رنگین پوست و آماتوری جشن سال 2021 را شکل می دهد. او درکنار کار بازیگری اش که سال 2018 اسکار بهترین نقش مکمل زن را در فیلم اگر خیابان بیل می توانست صحبت کند برایش به ارمغان آورد، چندین و چند سریال تلویزیونی را هم تابه حال کارگردانی نموده است و حالا فیلمی ساخته به نام یک شب در میامی، براساس نمایشنامه ای که به همان نام، کمپ پامپز در سال 2013 منتشر نموده بود. با یک درام در فضای بسته طرف هستیم؛ مثل فیلم دیگری که رقیب فیلم کینگ در اسکار 93 است؛ یعنی ریشه سیاه ما رینی و اتفاقا آن فیلم هم اقتباسی از یک نمایشنامه است و حتی در این مورد با یک شب در میامی تشابه دارد که هر دو راجع به سیاهپوستان هستند. چند صحنه از فیلم یک شب در میامی در فضای خارج از محل گفت وگوی چهار شخصیت اصلی می گذرد که برخی از آنها هیجان انگیز هستند و مخاطب را وسوسه می نمایند که دنباله فیلم را بگیرد؛ مثلا صحنه مبارزه محمدعلی کلی. اما بیشتر فیلم در همان فضای بسته داخل یک متل می گذرد و چیزی که می بینیم، جروبحث های چهار شخصیت اصلی با هم و گاه گفت وگو های آنها با محافظان مالکوم ایکس است.

داستان فیلم در سال 1963 روایت می شود؛ هنگامی که کاسیوس کلی (نام محمدعلی، قبل از مسلمان شدن او) نزدیک است که نتیجه یک مسابقه بوکس را دربرابر هنری کوپر در استادیوم ومبلی لندن از دست بدهد. در کوپاکابانا در شهر نیویورک، خواننده سول، سام کوک، درمقابل تماشاگران سرد سفیدپوستش که ترجیح می دهند همین موسیقی او را از یک خواننده سفیدپوست بشوند، از یک اجرا رنج می برد. در سویی دیگر، جیم براون بازیکن NFL در راستا بازگشت به خانه اش در جورجیا، توسط یک دوست خانوادگی به نام کارلتون که صاحب یک مزرعه عظیم است، پذیرایی می شود. کارلتون سفیدپوست و دخترش با شوق فراوان از جیم براون عظیم تعریف و تمجید می نمایند، اما هنگامی که در انتها دیدار، براون پیشنهاد یاری به کارلتون را در جابه جایی مبلمان منزلش می دهد، کارلتون به براون یادآوری می نماید که شما می دانید ما در خانه مان اجازه ورود سیاهپوستان را نمی دهیم. در جای دیگر، مالکوم ایکس به خانه برمی شود و درمورد برنامه های خود برای ترک گروهی به نام امت اسلام که عضو آن بود، با همسرش بتی بحث می نماید. حدود یک سال بعد، مالکوم ایکس این سه نفر را در یک متل ساده دور هم جمع می نماید تا علاوه بر پرده برداری از مسلمان شدن محمدعلی، آنها را به استفاده از نیروهای اجتماعی شان جهت احقاق حقوق سیاهان ترغیب کند. از اینجا به بعد با بحث های تو در توی این چندنفر طرف هستیم و گاه صحنه هایی از خاطراتی که برای هم نقل می نمایند را می بینیم. کارگردان فیلم به رغم اینکه به نظر می رسد قصد هیچ نوع خصومت ورزیدنی با اسلام را نداشته، اما معین است که نسبت به این دین و آیین، چندان آشنایی و آگاهی ندارد و مثلا صحنه نماز خواندن مالکوم و محمدعلی به قدری پر از خطا و اشتباه است که می توان پرسید آیا یک مشاور مسلمان که در عمرش یک بار نماز خوانده و شکل واقعی آن را بلد است، درکنار این گروه فیلمسازی نبود؟ به هرحال فیلم با تمام فراز و فرودهایش درجایی به انتها می رسد که برای مخاطب اوج همدلی را با مالکوم ایکس ایجاد می نماید.

روح / پیت داکتر

نامزدی در 3 رشته

روح، سومین اثر پیت داکتر درمقام کارگردان، پس از بالا (up) در سال 2009 و درون و بیرون (InsideOut) در سال 2015 است. با این حال، این کارگردان را همه به خوبی می شناسند و او حتی قبل از ساخته شدن روح و درحالی که تنها دو اثر را کارگردانی نموده بود، به عنوان یک فیلمساز مولف شناخته می شد. نگارش فیلمنامه روح هم برعهده خود داکتر بوده است و البته مایک جونز و کمپ پاورز با او همکاری نموده اند. پیت داکتر در فراوری انیمیشن های متعددی مثل داستان اسباب بازی 1 و 2 و 3 و 4، در جست وجوی نمو، در جست وجوی دوری، شگفت انگیزها، موش سرآشپز، کارخانه هیولاها، کوکو و به پیش؛ تحت عناوین و سمت های مختلفی فعالیت داشته که غیر از تهیه نمایندگی، نویسندگی چند مورد از مهم ترین آثار این فهرست و صداپیشگی مواردی دیگر از آنها هم جزء این فعالیت ها هستند. چیزی که پیت داکتر را با دو، سه اثر تبدیل به کارگردانی مولف کرد، کوشش او برای استفاده از ظرفیت های بصری و فانتزیک انیمیشن درجهت بیان مسائل تئوریک مرتبط با حوزه های فلسفی و روانشناختی بود. این قضیه با انیمیشن درون و بیرون بیشترین نمود پیدا کرد. روح درباره یک مرد سیاهپوست مجرد به نام جو گاردنر است که در دهه چهارم زندگی اش به عنوان معلم پاره وقت موسیقی در مدرسه فعالیت می نماید و عاشق موسیقی جاز است. جو وقتی داستان شروع می شود، بر سر یک دوراهی قرار می گیرد. ابتدا به او گفته می شود به عنوان یک معلم تمام وقت پذیرفته شده و می تواند از تمام مزایای این شغل، ازجمله امنیت شغلی و بیمه و بازنشستگی بهره مند شود؛ چیزی که به آن می گوییم زندگی کارمندی و عموما فیلم ها می گویند که چیز بدی است و باید رهایش کرد و به افق های بلند و قهرمانانه زندگی فکر کرد. از طرف دیگر یکی از شاگردان قدیمی جو او را برای اجرای پیانو در گروهی که عاشق کار با آن بوده دعوت می نماید. جو درحالی که از جلسه تمرین آن گروه موسیقی در حال برگشتن است، درون یک چاله می افتد و تقریبا می میرد. او در راستا پلی که به آخرت می رود، از صف باقی ارواح می گریزد و به جایی شبیه عالم ذر یا برزخ می رود. در اینجا ارواح قدیمی، ارواحی که هنوز به جهان نیامده اند را برای رفتن به زمین و زندگی آماده می نمایند و آموزش می دهند. جو در اینجا مربی روحی به نام 22 می شود که موجودی بسیار بدقلق است و هیچ انگیزه ای برای رفتن به زمین ندارد. آنها یک بار با هر ترفندی که هست، دوتایی به زمین می فرایند. جو درون بدن یک گربه می افتد و 22 درون بدن جو. به این ترتیب، 22 تجربه بودن در زمین را پیدا می نماید و از جذابیت های حیات زمینی آگاه می شود. چالش های پس از این فلسفی تر می شوند. داکتر در سومین فیلمی که کارگردانی آن را انجام داده، درحقیقت سراغ چالشی می رود که پیش از این در فلسفه اگزیستانسیالیسم و به خصوص آرای سورن کرکگارد مطرح شده بود؛ اضطراب دائمی بشر، مساله تکرار و چیزهای دیگری از این دست که اولین بار نیست توجه و علاقه فیلمسازان سینما را در ژانرهای مختلف به خود جلب می نمایند و درون مایه یک اثر را تشکیل می دهند.