کشف غاری در مکزیک از تمدن مایا که 1000 سال دست نخورده مانده است - دیار سلمان

اگر علاقمند به سفر با بهترین تور ارزان مکزیک هستید با ما همراه شوید، با مجری مستقیم تور مکزیک از مکزیکوسیتی و کانکون دیدن کنید و بهترین تجربه سفر را داشته باشید.

باستان شناسان در کاوش های خود در غار بالامکو (Balamku) که به غار خدای جگوار نیز شناخته می گردد، پیروز به کشف آثاری باستانی از تمدن مایا شدند که شاید سرنخ هایی درباره فراز و فرود این امپراطوری در اختیار آن ها قرار دهد.

مؤسسه ملی انسان شناسی و تاریخ مکزیک (INAH) در کنفرانسی اعلام نمود، این باستان شناسان هنگام اکتشاف در زیر شهر باستانی مایاها، چیچن ایتزا (Chichén Itzá) در شبه جزیره یوکاتان مکزیک، به طور تصادفی بیش از 150 شئ باستانی را پیدا کردند که بیش از 1000 سال دست نخورده باقی مانده است. غار بالامکو پیش تر در سال 1966 توسط کشاورزان محلی کشف شده بود. باستان شناسی به نام ویکتور سیگویا پینتو از آن بازدید کرد و در گزارش خود به تعداد زیادی اشیای باستانی اشاره داشت؛ اما به جای اکتشاف بیشتر، مردم محلی را مجبور کرد تا ورودی غار را مهر وموم نمایند و متعاقب آن کلیه مدارک کشف نیز نابود شد.

این غار برای بیش از 50 سال مسدود ماند، تااینکه دی آندا، کاوشگر نشنال جئوگرافیک و تیم پژوهشگرانش در پروژه سفره آب عظیم مایا (GAM) هنگام آنالیز سطح ایستابی در زیر چیچن ایتزا در سال 2018، آن را مجدداً باز کردند. دی آندا به یاد می آورد که ساعت ها در دهلیزها و دخمه های پرپیچ و تنگ بالامکو روی شکم حرکت نموده است تا اینکه نور چراغ کلاهش، چیزی کاملاً غیرمنتظره را به او نشان داد: بقایای به جای مانده از ساکنان باستانی چیچن ایتزا که به خوبی حفظ شده و اطراف آتشدان ها، کوزه ها، بشقاب های تزئینی و اشیای دیگر را استالاگمیت ها احاطه نموده بود. او می گوید:

نمی توانستم حرف بزنم، اشک از چشمانم جاری شد. پیش تر بقایای انسان ها را در چیچن ایتزا تجزیه و تحلیل نموده ام، اما اصلاً قابل مقایسه با حسی نبود که برای اولین بار و به تنهایی هنگام ورود به این غار داشتم. تاحدودی حضور مایاهایی که این اشیاء را به جا گذاشته اند، حس می کردم.

باستان شناسان برای دسترسی به اولین بخش از هفت بخش آیین مذهبی مایاها که تا به امروز در بالامکو شناسایی شده است، مجبور بودند چندصد متر را در مسیرهای پرپیچ وخم، سینه خیز حرکت نمایند. در گزارش اصلی کشف غار که توسط باستان شناس جیمز برادی از دانشگاه ایالتی کالیفرنیا در لس آنجلس تهیه شده، 155 شئ شناسایی شده اند که در بعضی از آن ها نقوشی از ایزد تلالوک و درخت مقدس سیبا (نمایشی قدرتمند از دنیا مایاها) به چشم می خورد. در مقایسه با کشف اخیر، از غار بالانکانچه (Balankanché) که در سال 1959 در نزدیکی غار بالامکو کشف شد، تنها 70 شئ باستانی به دست آمد. دی آندا می گوید:

ظاهراً بالامکو از این لحاظ نقش مادر بالانکانچه را دارد. من قصد ندارم بگویم که کمیت از اطلاعات مهم تر است، اما وقتی می بینید که تعداد یافته های یک غار به مراتب بیشتر و درعین حال، دسترسی به آن بسیار سخت تر است، می توان به این نتیجه گیری رسید.

اینکه چرا سگویا تصمیم گرفت ورودی این غار شگفت انگیز را مسدود کند، هنوز هم موضوع بحث است. اما او ناخواسته به پژوهشگران شانسی دوباره داد تا پاسخ بعضی از سؤال های مبهمی را بدهند که امروز مایاشناسان با آن روبرو هستند؛ ازجمله میزان ارتباط و نفوذ فرهنگ های مختلف آمریکای میانه با یکدیگر و اینکه پیش از سقوط چیچن ایتزا در دنیای مایاها چه اتفاقی افتاده است. هولی مویس، باستان شناس و متخصص آئین های مذهبی غارهای تمدن مایا از دانشگاه کالیفرنیا که در این پروژه حضور نداشته است، می گوید:

غارها و سینوته ها، نقش دروازه ورود به دنیای مردگان را برای مایاها داشتند و بعضی از مقدس ترین مکان های آن ها بودند که بر سازماندهی اجتماعی و برنامه ریزی مکانی نیز تأثیر داشتند. درواقع، این مکان ها از اهمیت اساسی و درخورتوجهی برای درک مایاها برخوردار هستند.

تا دهه 1980 که مفهوم باستان شناسی غار شکل گرفت، باستان شناسان بیشتر به معماری بناها و آثار دست نخورده باستانی علاقه مند بودند تا اینکه مواد باقیمانده در اشیاء یا اطراف آن ها را مورد آنالیز قرار دهند. هنگامی که غار بالانکانچه در سال 1959 حفاری شد، غارها هنوز در تاریکی با دست نقشه برداری می شدند و باستان شناسان اشیایی که از غارها بیرون می آوردند را تمیز نموده و دوباره به محل خود برمی گرداندند. از تمام آتشدان هایی که در بالانکانچه پیدا شد و دارای موادی بود که می توانست سرنخ های خوبی برای تاریخ گذاری محل فراهم نمایند، فقط یک مورد مورد تجزیه و تحلیل نهاده شد.

پژوهشگران پروژه سفره آب عظیم مایا، بازگشایی مجدد بالامکو را به عنوان فرصتی برای اجرای مدل کاملاً جدید باستان شناسی غار قلمداد می نمایند که بااستفاده از فناوری مدرن و نقشه برداری سه بعدی و دیرین گیاه شناسی انجام می گردد. پژوهشگران با این روش های جدید می توانند جزئیات بیشتری از آیین های مذهبی مایاها در غار و پیشینه شهر عظیم چیچن ایتزا به دست آورند که به دلایل نامعلومی در قرن سیزدهم سقوط کرد.

دی آندرا می گوید:

بالامکو نه تنها می تواند زمان سقوط شهر چیچن ایتزا را برای ما معین کند، بلکه احتمالاً می تواند درباره لحظه شروع آن نیز اطلاعاتی به ما بدهد. درحال حاضر محلی کاملاً مهروموم شده با مقدار زیادی اطلاعات در دست داریم که باکمک آن ها می توانیم درک بهتری از توسعه این شهر به دست آوریم.

پژوهش بیشتر در این غار می تواند جزئیات زیادتری درباره خشکسالی های فاجعه باری آشکار کند که احتمالاً به فروپاشی تمدن مایاها منجر شده است. باوجودی که این منطقه همواره درمعرض چرخه های شدید تغییرات اقلیمی بوده، اما بعضی پژوهشگران معتقدند، جنگل زدایی گسترده در مناطق پایین دست تمدن مایاها که روزگاری محل زندگی حدود 10 تا 15 میلیون نفر بوده است، می توانسته این مشکل را تشدید و کل منطقه را غیرقابل زیست نموده باشد.

فردریک هایبرت، باستان شناس نشنال جئوگرافیک می گوید:

درک چرخه های آب وهوایی گذشته می تواند مزایای مضاعفی برای زندگی مدرن ما داشته باشد. با مطالعه این غارها و سینوته ها شاید بتوانیم درس هایی درباره استفاده بهینه از محیط زیست امروزی یاد بگیریم.

به همین دلیل، دی آندا معتقد است که باستان شناسی قابلیت تبدیل شدن به علمی بسیار کاربردی تر و مفیدتر را دارد. او می گوید:

باستان شناسی را همواره به عنوان علمی زیبا و جالب می دانستند که کاربرد مفید درخورتوجهی ندارد. به نظرم در این پروژه می توانیم خلاف آن را ثابت کنیم، چراکه با درک این محوطه های شگفت انگیز می توانیم ریشه های گذشته بشر و اتفاقاتی را که در طول یکی از دراماتیک ترین دوره های تاریخ دنیا اتفاق افتاده است، بفهمیم.