مشاور رئیس سازمان پژوهش: برای کاهش تمرکز، 6 ساعت برنامه ریزی درسی را به مدارس سپرده ایم - دیار سلمان

اگر علاقمند به دریافت بهترین خدمات تحصیل کانادا هستید با ما همراه شوید، با مجری مستقیم ویزای تحصیلی کانادا، با دریافت مشاوره رایگان از مجربترین تیم مهاجرتی کانادا، بهترین مسیر را به سوی مدارو، کالج ها و دانشگاه های کانادا انتخاب کنید.

به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، طرح بوم یا همان برنامه ویژه مدرسه طرحی است که سال 1397 در قالب شیوه نامه ای به کل مدارس متوسطه اول و دوره دوم ابتدایی ابلاغ شد. به موجب این طرح، مدارس مقاطع یاد شده در طول سال 60 ساعت از زمان آموزش دانش آموزان را در اختیار دارند و قرار است این زمان را صرف ارتقای مهارت های مختلف نمایند تا آموزش صرفا به وسیله کتاب های درسی رخ ندهد بلکه جنبه مهارتی هم پیدا کند. مدیران مدرسه آزادی کامل دارند تا از ظرفیت های بومی و محلی هم استفاده نمایند. در حال حاضر به دلیل همه گیری کرونا، اجرای این طرح با تغییراتی رو به رو است ولی کلیت آن به جاست.

در همین زمینه روابط عمومی و امور بین الملل سازمان گفت ووگویی با عظیم محبی مشاور رئیس و دبیر برنامه ویژه مدرسه انجام داده که در ادامه می خوانید:

طرح بوم اکنون در چه شرایطی است؟

ـ آنچه امروزه به عنوان برنامه ویژه مدرسه(بوم) معروف شده، تفسیر راه حل 5- 5 سند تحول و بند 2-13 سند برنامه درسی ملی است. در این راه حل و بند اشاره شده که آموزش و پرورش باید بخشی از زمان آموزش دانش آموزان را در اختیار مدارس قرار دهد و مدرسه ها در زمینه آشنایی با حرفه های مختلف و مهارت ها براساس شیوه نامه ای که سال 1397 نوشته شده است، برنامه هایی را تدارک ببینند.

این طرح درکدام مقاطع تحصیلی اجرا می گردد؟

در حال حاضر به تمام مدارس متوسطه دوره اول و مدارس دوره دوم ابتدایی ابلاغ شده ولی در آینده نزدیک به دیگر مقاطع تحصیلی نیز ابلاغ خواهد شد. هدف مان این است که اول مهر ماه 1400-1401 مدارس مقطع متوسطه دوم، هنرستان ها و دوره اول ابتدایی را هم اضافه کنیم.

مدارس چگونه این طرح را اجرا می نمایند؟

هر مدرسه در سال 60 ساعت در اختیار دارد که می تواند آن را به صورت هفته ای یک ساعت یا جلسات دو ساعته ای که دو هفته یک بار برگزار می گردد، برنامه ریزی کند. مدیریت زمان در اختیار خود مدارس است. این جلسات می تواند در ساعات رسمی مدارس یا ساعت های فوق برنامه برگزار گردد.

آیا برای اجرای این طرح پیشنهادهای خاصی به مدارس داده شده است؟

مدارس اختیار کامل دارند و هر یک متناسب با احتیاجهای دانش آموزان و ویژگی های بومی خود، برنامه ها و آموزش ها را اجرا خواهند کرد. بر این اساس آنان ابتدا احتیاجسنجی می نمایند و بعد برنامه ریزی خواهندکرد. مثلا ممکن است مسئولان یک مدرسه متوجه شوند که دانش آموزان پرخاشگر شده اند یا قدرت مشارکت شان پایین است و... در شورای مدرسه تصمیم می گیرندکه چه برنامه هایی مناسب این دانش آموزان است. آن ها همچنین به راحتی می توانند از ظرفیت های محلی و بومی هم استفاده نمایند. بخش زیادی از برنامه ریزی به خلاقیت مدیران بستگی دارد. مثلا ممکن است بعضی از مدیران از ظرفیت های محله مانند بانک ها، شیرینی پزی ها، کارگاه ها دفاتر بورس و ... استفاده نمایند و دانش آموزان را در این فضاها قرار بدهند.

آیا از خانواده ها هم نظرسنجی می گردد؟

ـ بله حتما. اصلاً یکی از اهداف مهم این طرح، احتیاجسنجی به وسیله خانواده ها و مشارکت آنان و تأکید این طرح بر آموزش های مهارتی است.

در حال حاضر این طرح اجرا می گردد؟

پیش فرض ما این است که این بخش نامه سال 97 به همه مدارس رفته و طی دو سال برنامه ریزی های لازم برای اجرای آن اجرا شده است.

با توجه به شرایط سال جاری و همه گیری کرونا، چگونه می توان این طرح را اجرا کرد؟

طبیعتا به دلیل این شرایط نمی توان مدارس را خیلی تحت فشار قرار داد. اگر بخواهند کاری انجام دهند، باید در فضای مجازی باشد. البته نمی توان بر این موضوع خیلی هم سختگیری کرد چراکه شرایط خاص است.

مدیران و مسئولان مدارس که باید این طرح را اجرا نمایند، آیا آموزش هایی در این زمینه را دیده اند؟

قطعا. در آسیب شناسی هایی که انجام شد، متوجه شدیم مدیران مدارس همچنان احتیاجمند آموزش هستند و پرسش دیگر در زمینه چگونگی اجرای این طرح بود. به همین دلیل آموزش برای تمام مدیران متوسطه اول و ابتدایی در دستور کار نهاده شد. قرار اولیه ما این بود که 20 درصد این مدیران در دوره های حضوری و کارگاهی آموزش ببینند که به دلیل همه گیری کرونا، از آموزش حضوری صرف نظر کردیم و قرار شد دوره های آموزشی به صورت مجازی برگزار گردد که در این شکل، به وسیله فیلم آموزشی و معرفی کتاب، اطلاعات مدیران را اتقا می دهیم. بر این اساس 60 هزار مدیر مدرسه در سراسر کشور از این آموزش ها استفاده می نمایند. ضمن اینکه سعی می کنیم دوره اول ابتدایی را هم در این طرح بگنجانیم. به هر مدیری 24 ساعت ضمن خدمت اختصاص داده ایم تا به وسیله واحد آموزش وزارتخانه محتواهایی را که در سامانه بارگذاری می گردد، مطالعه کند و در مرحله بعد، ارزشیابی ها از اواخر مهر ماه شروع می گردد و تا آبان ماه ادامه خواهد داشت.

اجرای این طرح در چه مرحله ای است؟

کارهای اداری لازم در این زمینه در حال طی شدن است و منتظریم آموزش ها را به وسیله مجازی، در اختیار معلمان قرار بدهیم.

از دو سال گذشته که این طرح ابلاغ شده، شرایط اجرای آن در مدارس چگونه بوده است؟

در دو سال گذشته این بخش نامه به استان ها ابلاغ شده است. از هر استان 8 مدرسه به انتخاب خودشان تعیین شده است. 4 مدرسه متوسطه اول و 4 مدرسه ابتدایی؛ 2 مدرسه دخترانه و 2 مدرسه پسرانه. این مدرسه ها مورد ارزیابی کیفی قرار می گیرند و در حال حاضر هم ابزار این ارزیابی را آماده نموده ایم. به دلیل کرونا نمی توان دوستان را برای مشاهدات عینی به مدارس فرستاد ولی خود استان ها ارزیابی می نمایند و گزارش ها را ارایه می دهند.

این ارزیابی ها چگونه انجام می گردد؟

چارچوبی داده ایم که هر استان یک گزارش چند صفحه ای بدهد تا با مطالعه آن متوجه شویم چه نموده اند. ارزشیابی کیفی به صورت روایت نگاری و تجربه نگاری انجام می گردد و هر استان تجربیات خود را در سامانه هایی که تعیین نموده ایم قرار می دهد تا مدارس دیگر هم به آن دسترسی داشته باشند. کوشش مان بر این است که ارزیاب هایی از تهران هم به استان ها بروند. با تحلیل و آنالیز گزارش ها، نکات مثبت را تعیین می کنیم. اگر شیوه نامه احتیاج به بازنگری داشته باشد، حتما شیوه نامه تازه ای برای سال آینده تدوین خواهیم کرد. چشم اندازمان این است که در یک برنامه 5 ساله اتفاق بیافتد و بتدریج همه آموزش ها را ببینند.

آیا در این آموزش ها فضایی هم برای موارد مربوط به کرونا وجود دارد؟

یکی از روینمودهای مان استفاده از فضای مجازی در تمام موارد آموزشی است ولی برنامه ریزی ها به عهده خود مدارس است. نمی خواهیم برنامه ای را به آنان تحمیل کنیم. البته پیشنهادهایی مانند ارتقای مهارت های اجتماعی، تحمل یکدیگر، تاب آوری در خانه و ... وجود دارد ولی هر مدرسه با توجه به تجربه ها و احتیاجسنجی هایی که انجام می دهد، می تواند محتواهایی مانند فیلم آماده کند و در کانال خود بگذارد. مثلا می توانند از بچه ها بخواهند گزارش هایی درباره تهیه مواد ضد عفونی نماینده و ... بنویسند تا دانش آموزان از فرصت ماندن در خانه برای یادگیری مهارت های زندگی بیشتر بهره مند شوند. سال جاری به دلیل شرایط کرونایی، مدارس را آزاد گذاشتیم تا به هر شیوه ای که صلاح می دانند، برنامه ریزی نمایند ولی کلیت برنامه را تعیین می کنیم. در شبکه شاد هم کانالی ایجاد نموده ایم تا مدارس تجربه های خود را منعکس نمایند و از این راه، فضایی برای تبادل تجربیات فراهم گردد.

استقبال مدارس چگونه بوده است؟

بعد از سال ها تازه 6 ساعت برنامه ریزی را به مدارس سپرده ایم و کوشش مان این است که کمی به سمت کاهش تمرکز برویم. این شروع یک حرکت عظیم است و فعلا در فاز یک هستیم و مدتی زمان می برد تا مدارس در جریان کامل امور قرار بگیرند ولی همه آن ها آزاد هستند از تمام ظرفیت هایی که دارند، استفاده نمایند. قرار نیست ما برای مدارس تصمیم گیری کنیم. آن ها آزادی کامل دارند که از ظرفیت نهادهای محلی و فارغ التحصیلان خود بهره مند شوند. این طرح در شروع راه است و مدتی زمان می برد تا جا بیافتد ولی در هر حال ما گزارش ها را دریافت و مدارس پیروز را تشویق می کنیم.